Талас (Атлах) согушу, 751-жыл

 

Мындан так 1270 жыл мурда бир гана келечектеги Кыргызстандын эмес, бткл Орто Азиянын тагдырын чечкен улуу салгылашуу дал ушул биздин мекенибиздин аймагында ткнн билесизби? Ооба адамзат тарыхында 14 000 согуш болсо, ошонун ичинен тарых нугун бурган он салгылашуунун бири дал ушул Талас согушу, Талас дарыясынын боюнда болуп ткн. Хижрий 134-жылы, ал эми учурдагы заманбап жылсанактын 751-жылы араб, трк жана кытай акерлеринин ортосунда болуп ткн дйнлк тарых булактарында Талас, же болбосо Атлах салгылашуусу деп аталган окуя орун алган. Бул окуя бир гана ушул члкмдг элдердин тагдырын згртпстн, жадагалса Ислам цивилизациясынын нгснн алгачкы кадамы болгон десек да жаылышпайбыз. Бул согуш цивилизациялардын тиреши болгон жана тарыхта жападан жалгыз араб жана кытайлар ортосундагы согуш деп эсептелинет. Талас согушу орто кылымдардагы мусулман тарыхчыларынан болгон аль-Муттахара ибн Тахир аль Макдисинин “Китаб албаъду ал-халк ва-т-тарих” жана Ибн аль-Асирдин “аль Камил фи-т-тарих” китептеринде орун алган. Кытай булактарындагы бул салгылашуу боюнча маалыматтарды болсо америкалык Беквит аттуу изилдч изилдеген.