ГИЛОС етиштириш сирлари / GILOS yetishtirish sirlari

 

Гилос (Prunus avium L.) етиштириш агротехнологияси t.me/agrobiznesblogi Гилос меваси серсув, зич, ёимли хўраки исобланиб, унинг таркибида 13-27 % гача шакар моддаси мавжуд. Гилос боша мевали дарахтларга нисбатан касаллик ва зараркурандаларга анча чидамли, аммо, унга асосан уларга ушлар (40-60%) томонидан зарар етказилиши мумкин. Гилос совуа ам бардошли мева бўлиб, -28 градус совуа дош бера олади. Ўзбекистонда шароитида гилоснинг энг яхши мослашган навларни экиш масадга мувофи исобланади. Гилос тупро илим шароитига жуда талабчан: унумдор ерларда яхши ривожланиб ўсади, шаалли тупроларга ам яхши мослаша олади. Шўрланган, намлиги ортича ёки намлик етишмайдиган ерларга мослаша олмайди. Шаал атлами юза жойлашган ерларда секин ва кучсиз ўсади. Гилос аво намлигини унча талаб илмайди, биро, мевалари пишаётган даврда ёмир ёиши уларни ёрилиб кетишига олиб келади. Мевали гилос дарахти 5-6 йилдан сўнг осил бера бошлайди. Гилоснинг хосилдорлиги шода новдалар сони ва уларнинг саланиб олишига боли. Ўсув новдаларида 20-30 %, шода новдаларида 70-80 % гулкуртак жойлашади. Гилоснинг ёши ортиши билан осили шода новдаларда тўпланади. Гилос апрель ойининг бошларида гуллайди, эртаги навлари май ойининг бошларида, айрим олларда эса апрель охирларида пишиб етилади. Вегитация даври 240-250 кун давом этади. Боларга бир – хил гилос навлари ўтазиш тавсия илинмайди. Чунки бундай олларда, юори хосил олиш имкони пасаяди. Шунинг учун улар орасига чанглатувчи навлар экиш зарур. Гилосдан доимий мўл осил олиш учун бир ватда гуллайдиган навларни танлаб ўтазиш талаб этилади. ора гилос, Баор, Францис, Рамон Олива, Дрогона жёлтая, Сари гилос, ора Наполеон, Наполеон розовый каби турлари энг имматли чанглатувчи навлар хисобланади. Гилос узо яшайдиган ўсимлик бўлиб, айрим гилос дарахтлари 80-100 йилгача яшайди.