Білім-ылым йренбекке талап ылушылара уелі білмек керек. Талапты зіні біраз шарттары бар. Оларды білмек керек, білмей іздегенмен табылмас. уелі - білім-ылым табылса, ондай-мндай іске жаратар едім деп, дниені бір ызыты нрсесіне керек болар еді деп іздемекке керек. Оны шін білім-ылымны зіне ана мар, ынты болып, бір ана білмектікті зін дулет білсе жне р білмегеніді білген уаытта кілде бір рахат хзур хасил болады. Сол рахат білгеніді берік стап, білмегеніді таы да сондай білсем екен деп міттенген мар, махаббат пайда болады. Сонда рбір естігеніді, кргеніді кілі жасы ып, аны з суретімен ішке жайастырып алады. Егер дін кілі зге нрседе болса, білім-ылымды бір-а соан себеп ана ылма шін йренсе, ондай білімге кіліні мейірімі асырап алан шешені мейірімі секілді болады. Адамны кілі шын мейірленсе, білім-ылымны зі де адама мейірленіп, тезірек ола тседі. Шала мейір шала байайды. Екінші - ылымды йренгенде, аиат масатпен білмек шін йренбек керек. Бахаса бола йренбе, азыра бахас кіліді пысытандырма шін залал да емес, кбірек бахас адамды тземек тгіл, бзады. Оны себебі рбір бахасшыл адам хаты шыарма шін ана бахас ылмайды, жебек шін бахас ылады. Ондай бахас хусідшілікті зорайтады, адамшылыты зорайтпайды, блкім, азайтады. Жне масаты ылымдаы масат болмайды, адам баласын шатастырып, жалан сзге жедірмекші болады. Мндай иял зі де бзытарда болады. Жз тура жолдаыларды шатастырушы кісі бір исы жолдаы кісіні тзеткен кісіден садаа кетсін! Бахас - зі де ылымны бір жолы, біра оан хирслану жарамайды. Егер хирсланса, з сзімшіл урурлы, матаншаты, хусідшілік бойын жесе, ондай адам бойына орлы келтіретын тіріктен де, сектен де, рсып-тбелесуден де ашы болмайды. шінші - рбір хаиата тырысып ижтиатымен кзі жетсе, соны тт, лсе айрылма! Егерде ондай білгендігі зіді жее алмаса, кімге пл болады? зі рметтемеген нрсеге бтеннен айтіп рмет ктесі? Тртінші - білім-ылымды кбейтуге екі ару бар адамны ішінде: бірі - млахаза ылу, екіншісі - берік мхафаза ылу. Бл екі уатты зорайту жаатінде болу керек. Блар зораймай, ылым зораймайды. Бесінші - осы сзді он тоызыншы бабында жазылан аыл кеселі деген трт нрсе бар. Содан ашы болу керек. Соны ішінде уайымсыз салыртты деген бір нрсе бар, зинар, жаным, соан бек са бол, сіресе, уелі - даны, екінші - халыты, шінші - дулетті, тртінші - ибратты, бесінші - аылды, арды -бріні дшпаны. Ол бар жерде блар болмайды. Алтыншы - ылымды, аылды сатайтын мінез деген сауыты болады. Сол мінез бзылмасын! Крсеызарлыпен, жеілдікпен, я біреуді орынсыз сзіне, я бір кез келген ызыа шайалып ала берсе, мінезді беріктігі бзылады. Онан со оып йреніп те пайда жо. ояра орны жо болан со, оларды айда сатайсы? ылам дегенін ыларлы, трам дегенінде трарлы мінезде азырылмайтын аылды, арды сатарлы беріктігі, айраты бар болсын! Бл беріктік бір аыл, ар шін болсын! 1895ж #арасз #абайнанбаев #наыл
