Абайды ара сздері. шінші сз (1891) Аудиокітап

Абайды ара сздері. шінші сз (1891) Аудиокітап Абай Кунанбаев Абай нанбаев Абайдын кара создери ШІНШІ СЗ азаты біріні біріне аскнем болмаыны, біріні тілеуін бірі тілеспейтыныны, рас сзі аз болатыныны, ызметке таласыш болатыныны, здеріні жалау болатыныны себебі не? мма алама белгілі данышпандар лдеашан байаан: рбір жалау кісі ора, айратсыз тартады; рбір айратсыз ора, матанша келеді; рбір матанша ора, аылсыз, надан келеді; рбір аылсыз надан, арсыз келеді; рбір арсыз жалаудан срамса, зі тойымсыз, нерсіз, ешкімге достыы жо жандар шыады. Мны брі трт аяты малды кбейтеміннен баса ойыны жотыынан, зге егін, сауда, нер, ылым - солар секілді нрселерге салынса, блай болмас еді. рбір мал іздеген малым кп болса, зімдікі де, балаларым да малды болса екен дейді. Ол мал кбейсе, малшылара батырма, здері етке, ымыза тойып, слуды жайлап, жйрікті байлап отырма. ыстауы тарлы ылса, арызы жеткендік, сыйы ткендік, байлы ызметінен біреуді ыстауын сатып алма, ептеп алма, тартып алма. Ол ыстауынан айырылан жне біреуге тиіспек, я болмаса орынсыздыынан елден кетпек - р азаты ойы осы. Осылар біріне бірі досты ойлай ала ма? Кедей кп болса, аысы кем болар еді, малдан айырыландар кбейсе, ыстауы босар еді деп, мен ананы кедей болса екен деп, ол мені кедей болса екен деп, уелде ішімізбен ас саынды. рі-беріден со сыртымыза шыты, жауласты, дауласты, партияласты. Осындай астара сзім тімді болсын жне де ептеп мал жиюа кшім жетімді болсын деп, ызметке болысты, билікке таласты. Сонан со не момынны баласы бтен жаа шыып, ебек ылып, мал іздемейді, егін, сауданы керегі жо болады. з басын зі осындай таласпенен кісі кбейтеміз деп партия жиандарды бгін біреуіне, ерте біреуіне кезекпен сатады да жреді. рылар тыйылмайды. Ел тыныш болса, оны рлыын ешкім сйемес еді. Ел екі жар болан со, кім ант ішіп атап, арамдыын жатап, сйеймін десе, соан жа болып сйеніп, брыныдан рлыын лденеше есе асырады. Елдегі жасы адамдарды бріні стінен бекер, тірік «шапты, талады» деген ртрлі уголовный іс крсетіп, арыз береді. Оан дознание - тергеу шыарады. тірік крмегенін крдім деуші кулар да лдеашан дайындап ойылан, баанаы жасы адам сайлауа жарамасы шін. Ол адам басын тарма шін жамандара жалынса, оны да адамдыыны кеткені, егер жалынбаса, тергеулі, сотты адам болып, ешбір ызметке жарамай, басы атерге тсіп ткені. Ол болыс боландар зі улы, арамдыпенен болыстыа жеткен со, момынды адірлемейді, зіндей арам, уларды адірлейді, зіме дос болып, жрдемі тиеді деп, егер ас болса, бір трлі зіме де залал жасауа олынан келеді деп.