13 асырда азастанны солтстік-батысында Ноай Ордасы мемлекеттік бірлестігі рылды. Аумаы – Еділ мен Жайы зендеріні аралыы. Орталыы – Сарайшы аласы. Ноай – жорыты Батыймен бірге бастап, Алтын Орданы бес ханы тсында олбасшы болан адам. Ноай скеріні кпшілігі трік тілдес маыт тайпасы боландытан “маыт елі” деп те аталан. Ноай Ордасыны негізін алаан – Ноайдан кейінгі Едіге. Орда Едігені баласы Нрад-дин (1426-1440) тсында з алдына жеке мемлекет болып, Алтын Ордадан блініп шыты. Ноайлар 15 асырды ортасында Сырдарияны орта аысына дейін жетіп, бекініс алаларды жаулап алды. Орда билігі мрагерлік жолмен берілді. лысты билеушілер – мырзалар з жерінде шексіз стемдік етті. 16 асырда Ноай Ордасы ыдырай бастады. Халыны кейбір бліктері Кіші жзге осылды. Батыс Сібір жерінде туысан трік тілдес тайпаларды бірлестігі болды. Бірлестікте керейіттер басты рл атаран. Батыс Сібір Жошы лысы рамына кіріп, Шайбани улетіні жері саналан. Біра елді басару Тайба заманындаы трік шонжарлары улетіні олында болды. Сібір хандыыны негізгі жерлері Тобыл, Тура зендеріні аарлары болды. Астанасы – Чимги-Тура (ызыл-Тура). 1428 жылы білхайыр хан Батыс Сібірге жорыа аттанады. Ол Махмуд ожаны жеіп, Батыс Сібір білхайыр ханны арамаына теді. Шайбани рпаы Иба хан з билігін Чимги-Тура, Тобыл, Ертіске жаын жерлерге жргізеді. Иба хан орыс патшасы III Иванмен сауда арым-атынасын орнату масатындаы досты ода руа шарт жасасты. 1495 жылы Мхаммедті басшылыымен Чимги-Турада Иба хан лтірілді. Тайбалы Мхаммед билеуші болып жарияланды. азастан аумаында Шыыс улетіні ш асыра жуы билік жргізуіне арамастан, оамды атынастарды рістеуі, тілдік атынасты дамуы, шаруашылы салаларыны суі жергілікті этникалы ортада дамыды. азастандаы феодалды мемлекеттерді негізгі этникалы рамы бірттас ел болып алыптасан аза халыны негізін рады.
