ШАРШААН АДАМ ОСЫ УАЫЗДЫ ТЫДАСЫН

 

Аса амор, Ерекше Мейірімді Алланы атымен бастаймын! Барлы матау бкіл лемні иесі Аллаа тн. Кллі лемге амор рі ескертуші ретінде жіберілген лемні е соы Пайамбары Мхаммедке Алланы салауаты мен слемі болсын!   Сабыр - адамзатты кемелдік шыына жетелейтін е асыл асиеттерді бірі. Асылында бл асиет адам баласына уелден Жаратушы тарапынан берілген жетістікке ол жеткізуді сырлы кілті. Жалпы, сабырлы ( – сабр) сзіні тілдік маынасы «шыдамдылы ету» дегенге келеді. Шариаттаы маынасы  Алла Тааланы разылыы шін мірдегі иындытара тзу, шыдамдылы ету. Алла  Таала ранда мсылмандара тн сипатыны бірі – сабырлы деген.  Сабырлы болу адам бойындаы е бір ізгі тамаша асиеттерді бірі. лы Абай атамыз: зіні толамында: ...Сабырсыз, арсыз, ерінішек... деп сабырсыздыты сынайды.       Сабырсыздыты еріншектік пен арсыздыты дегейіндегі жаман детті біріне балайды. Халымыз «Сабыр тбі-сары алтын», «Сабырлы жетер мрата, Сабырсыз алар ята» деп сабыра байланысты наылдар алдыран. Бабаларымыз сонымен атар «Асыпаан арбамен оян алар»  деген аталы сзіні зі сабырлы болуа, р нрсені аырын ктуге шаырандыыны белгісі. Бл мірде лкенді-кішілі иыншылы­а шырап, басына іс тспеген адамды табу иын. Міне, осындай сттерде кейбір мсыл­ман бауырларымызды тадыра арсы шыпаса да сабырсызды танытып, ате­лікке рынуы – айы стіне айы жа­майды. айсыбір пенделер ауыртпалыа тсіністікпен арсы труды орнына: «Ей, Алла, мен саан не жаздым…» деп Жарату­шыны стінен шаым айтып, тіл тигізіп жататындыын да кріп, біліп жрміз. Алайда, мны белгілі бір дрежедегі Алла тааланы сынаы екенін ына бермейміз. рбір стсіздікті лы Жаратушыны сынаы деп абылдап, оан сабырмен, тзіммен арауымыз керек. иындытар кездессе оан сабыр ету  - болашата адама келетін ныметтерді, жетістіктерді басы деп абылдауымыз ажет. азаты «рбір істі айыры бар» деген сздері осындайда еріксіз еске тседі. Бл жайында ран Крімні «ли Имран» сресіні 146-аятында: «Алла сабыр етушілерді сйеді», - делінсе, «Нахл» сресіні 96-аятында: «Расында, сабыр еткендерге жасаан амалдарынан да жасы сый береміз», - деп айтылады. асиетті ран Крімде сабырлылыты хикметі туралы жетпіске жуы аят бар. Алла Таала «Баара» сресіні 153-аятында:    «Ей, иман келтіргендер, сабыр жне намазбен кмек срадар. Кмнсіз Алла сабырлы ылушылармен бірге», – деп бйырады. Бл туралы Ха Елшісі бір хадис-шарифінде: «Табаныа шге кіргенде, Алланы разылыы шін аншалыты сабырлы таныта алса, саан соншалыты сауап (каффарат) жазылады», – дейді. (Бхари хадистер жинаы) Яни, адам жаны кйзеліске шыраан стте, байбалам салмай, Алланы разылыы шін барынша байыптылы таныта білсе, одан асан рухани бай адам жо. Себебі, барлы істі нтижелі немесе нтижесіз аяталуы лы Жаратушыны зырындаы іс. Ататы лама Ибн Ксир осы аятты тйінін былайша таратады:           «Алла Таала бізге шкіршілік жасаумен бірге сабырлы болуды да бйырып, сабыр мен намаз арылы кмек срауды жолын крсеткен. Алланы лы бір жасылы крсе, шкіршілік ылып, ал, иын жадайа тап болса, оан сабыр етуі тиіс. Алла Елшісі бір хадис-шарифінде:  «Мсылман адам не крсе де рдайым анаат етеді. Себебі, Алланы крсеткеніні брін айырлы деп тсінеді. Егер жасылы крсе, шкіршілік жасап, оны Алланы жасаан исаны (жасылы) деп есептейді. Ал, тауыметке тап болса, сабыр етіп, оны да зіні мддесі шін айырлы деп біледі. Ауыртпалыа арсы сабырлы танытып, намаз оып Алладан жрдем срайды. Сондытан да Алла Таала «сабыр жне намаз оу арылы кмек срадар», – деп бйыран, - дейді. Шын мнінде, сабырлы болу деген з намысыды орай алмайтын ынжы болу деген сз емес. Сабырлылы тек тере ойлауа, байсалдылыа бастайтын асиет. Сабырлы болдым деп ар-намысыда орлауа тзуге болмайтындыын да ескеруіміз керек. Адам баласына тадырды жазуымен сан трлі иындытар кездесуі ммкін. Тек соан сабыр етіп, келер кнге деген міт пен сенімді жоалтпай сабырмен арау лзім. Ислам тарихына кз жгіртсек, Пайамбарымыз мсылмандарды е ара сйер тласы болатын. Сахабалар андай таршылыа, иыншылыа немесе ашты халге келсе, алдымен Алла Елшісіні асынан табылатын. Пайамбар оларды иыншылытарына материалды м рухани олдау крсетіп, жеілдетуге жрдемдесетін. Демек, мсылманны иыншылытаы е лкен аланы ол – сабыр екені сзсіз. Толыыра: